درمان شکستگی مچ پا

ابتدا جهت شکستگی مچ پا بهتر است به توضیح کوچکی در ارتباط با مفصل مچ پا بپردازیم. مفصل مچ پا یکی از پایدارترین مفصل های موجود در بدن می باشد. این مفصل در محل اتصال ساق پا قرار گرفته است. مچ پا از کنار هم قرار گرفتن 4 استخوان در کنار یکدیگر ساخته شده است و در بالای آن استخوان درشت نی (تیبیا) و استخوان نازک نی (فیبولا) قرار گرفته اند. بین این دو مفصل یک مفصل دیگر وجود دارد که با نام تیبیوفیبولار تحتانی شناخته می شود.

از کنار هم قرار گرفتن 2 مفصل تیبیا و فیبولا در مچ پا، یک فرورفتگی ایجاد می شود که در بالای آن استخوان تیبیا و در دوطرف آن قوزک های داخلی و خارجی قرار گرفته است. در داخل این فرورفتگی تالوس Talus یا قاپ وجود دارد که اصولا با نام مفصل Talocrural یا مفصل انکل Ankle joint و یا مورتیس Mortise شناخته می شود. رباط ها در واقع باند های بسیار محکمی هستند و وظیفه آنها وصل کردن استخوان ها به هم می باشد که رباط های جانبی این قسمت شامل سه رباط تالو فیبولار جلویی، تالو فیبولار عقبی و کلکنئو فیبولارمی شوند.

میتوان گفت پیچ خوردگی یا آسیب دیدگی مچ پا، اصولا شامل دو رباط تالو فیبولار جلویی و کلکنئو فیبولار می شود. در طرف دیگر از مفصل پا رباط دلتوئید قرار گرفته است. این رباط به گونه ای قرار گرفته است که هرگز خودش به تنهایی پاره نمی شود؛ اما زمانی که مچ پای شما آسیب می بیند ممکن است این رباط نیز پاره شود.

علل شکستگی مچ پا

پس از توضیحات ابتدایی اکنون میتوانیم به بررسی شکستگی مچ پا و علل رخداد آن بپردازیم:

شکستگی مچ پا زمانی رخ می‌دهد که قوزک‌های پا شکسته باشند. این شکستگی‌ها بسیار شایع‌اند. شکستگی قوزک مچ پا ممکن است پس از زمین خوردن، تصادفات رانندگی و پیچ‌خوردگی مفصل ایجاد شوند. یک، دو و یا هر سه قوزک پا ممکن است دچار شکستگی شوند. شکستگی های مچ پا ممکن است از یک شکستگی ساده و بدون جابجایی تا شکستگی های همراه با خوردشدگی استخوان متغیر هستند.

شکستگی استخوان مچ پا به معنی شکستگی در یک یا چند استخوان از استخوان‌های مچ پا می‌باشد. شکستگی مچ پا می‌تواند از یک شکستگی کوچک در یک استخوان که مانع راه رفتن شما نمی‌شود، تا چندین شکستگی بزرگ که باعث تغییر شکل مفصل شده و تحمل وزن به وسیله‌ی آن را تا چندین ماه ناممکن می‌سازند، متفاوت باشد. به زبان ساده، هر چه تعداد استخوان‌های دچار شکستگی بیشتر باشد، مفصل مچ پا ناپایدارتر خواهد شد. ممکن است رباط‌های مفصل نیز آسیب ببینند.

علل شکستگی قوزک مچ پا

وظیفه‌ی رباط‌ها، نگه‌داشتن استخوان‌ها و مفصل در حالت مناسب است.

از علائم شایع شکستگی مچ پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

احساس درد شدید بلافاصله پس از آسیب

ورم

کبودی

حساسیت نسبت به لمس

عدم توانایی تحمل وزن در پای آسیب‌دیده

بدشکلی به خصوص در صورتی که دررفتگی نیز رخ‌داده باشد.

شکستگی مچ پا در افرادی از همه‌ی سنین دیده می‌شود. در طول 30 تا 40 سال گذشته، شدت و تعداد موارد شکستگی مچ در قسمت پا افزایش‌یافته است. تشخیص دقیق این مورد که کدام شکستگی ها نیاز به درمان جراحی دارند و کدام شکستگی ها با گچ گیری درمان میشوند بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا اگر تشخیص و درمان به موقع، زودهنگام و صحیح انجام نشود عوارض بسیار زیادی در انتظار بیمار خواهد بود که گاها تا پایان عمر زندگی را برای بیمار دشوار خواهد کرد. ازین جهت به تمامی بیماران توصیه میشود در صورت رخداد هرگونه تروما به مچ پا سریعا مراجعه نموده تا اقدامات لازم از جمله شرح حال بیمار، معاینه و تصویربرداری های لازم انجام شود زیرا که زمان مراجعه، تشخیص و اقدامات زوذهنگام و درمان قطعی، یک به یک در نتیجه نهایی مهم هستند.

شکستگی قوزک مچ پا چگونه اتفاق می افتد؟

در شکستگی قوزک خارجی مچ پا استخوان نازک نی ممکن است در محل‌های متفاوتی دچار شکستگی شود که محل وقوع آسیب، نوع درمان را تعیین می‌کند. ویا در شکستگی در ناحیه‌ی قوزک داخلی پا معمولا شکستگی در استخوان نازک نی، پشت استخوان درشت نی (قوزک خلفی) و یا آسیب به رباط‌های مچ پا همراه خواهد بود که میتوان از گچ گرفتگی کوتاه پا و بریس‌های طبی استفاده نمود و می‌توان شکستگی را با کمک گچ گرفتن و یا استفاده از بریس های طبی درمان کرد.

همچنین در صورتی‌که شکستگی مچ پا موجب بدشکلی مچ پا شده و یا مفصل را ناپایدار کرده باشد، ممکن است برای درمان آن از عمل جراحی استفاده شود. همچنین درشکستگی قوزک خلفی مچ پا هم‌ میتوان از گچ گرفتگی کوتاه پا و بریس‌های طبی استفاده نمود؛ اما در صورتی که استخوان شکسته شده از محل خود خارج‌ شده و یا مچ پا ناپایدار شده باشد، عمل جراحی پیشنهاد می‌گردد. به عنوان یک اصل اساسی، همواره اولین جراحی تعیین کننده ترین جراحی خواهد بود، بدین منظور که اگر در اولین جراحی بهترین نتیجه حاصل نشود و بیمار در آینده متحمل جراحی های متعدد گردد، قطعا و حتما عوارض بیشتر و شدیدتری به همراه خواهد داشت که از رایج ترین و مهم ترین این عوارض میتوان به آرتروزهای زودرس مفصل و خشک شدگی مفصل اشاره نمود که باعث لنگش و درد مچ پای بیمار تا سال های سال خواهد شد.
منبع: کلینیک نوا